Demografik Dönüşüm Süreci ve Nüfus Piramitleri Test Çöz 9. Sınıf Coğrafya

9. sınıf Coğrafya dersinde işlenen "Demografik Dönüşüm Süreci ve Nüfus Piramitleri" konusu, toplumların nüfus yapısındaki değişimleri ve bu değişimlerin nedenlerini anlamamızı sağlar. Demografik dönüşüm, doğum ve ölüm oranlarındaki dalgalanmaların sosyo-ekonomik gelişmelerle ilişkisini açıklar. Nüfus piramitleri ise bir ülkenin yaş ve cinsiyet dağılımını görselleştirerek gelecekteki nüfus trendlerini yorumlamamıza yardımcı olur. Bu konu, dünya nüfus dinamiklerini kavramak için temel bir araç niteliğindedir.

• Demografik dönüşüm, nüfusun yapısal değişimini ifade eden bir süreçtir.
• Bu süreç 4 veya 5 aşamadan oluşur (modeline göre değişir).
• Nüfus piramitleri, yaş ve cinsiyet dağılımını gösteren grafiktir.
• Piramitler geniş tabanlı (genç nüfus), dar tabanlı (yaşlı nüfus) gibi türlere ayrılır.
• Sanayileşme, eğitim ve sağlık hizmetleri demografik dönüşümü etkileyen faktörlerdir.
• Gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı düşük, gelişmekte olanlarda yüksektir.
• Piramitler gelecekteki işgücü ve sosyal politika ihtiyaçlarını tahmin etmede kullanılır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Birleşmiş Milletler tarafından yayınlanan bir rapora göre, X ülkesinde doğum oranları son 20 yılda hızla azalmış, yaşlı nüfus oranı ise artmıştır. Aynı dönemde ülkenin ekonomik büyümesi yavaşlamış ve genç nüfusun işsizlik oranı yükselmiştir. Bu durum, X ülkesinin hangi demografik dönüşüm aşamasında olduğunu gösterir?
A) Genç nüfus aşaması
B) Doğurganlığın arttığı aşama
C) Demografik geçişin tamamlandığı aşama
D) Yaşlanan nüfus aşaması
E) Nüfus patlaması aşaması
Çözüm: Doğum oranlarının azalması ve yaşlı nüfusun artması, demografik dönüşüm sürecinin ileri aşamalarında görülen yaşlanan nüfus aşamasına işaret eder. Doğru cevap D'dir.

2. soru: Y ülkesinin nüfus piramidi incelendiğinde, tabanının geniş, üst kısımlarının ise dar olduğu görülmüştür. Ayrıca, 0-14 yaş grubunun toplam nüfusa oranı %40'tan fazladır. Bu verilere dayanarak Y ülkesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Nüfus artış hızı düşüktür.
B) Yaşlı bağımlılık oranı yüksektir.
C) Doğum oranları yüksek, ölüm oranları düşüktür.
D) Demografik geçiş sürecini tamamlamıştır.
E) Ortalama yaşam süresi uzundur.
Çözüm: Geniş tabanlı nüfus piramidi ve yüksek genç nüfus oranı, doğum oranlarının yüksek, ölüm oranlarının ise düşük olduğu bir demografik yapıyı gösterir. Doğru cevap C'dir.

3. soru: Z ülkesinde son yıllarda kadınların eğitim düzeyi yükselmiş, kentleşme oranı artmış ve aile planlaması hizmetleri yaygınlaşmıştır. Bu değişimlerin Z ülkesinin nüfus piramidi üzerinde nasıl bir etki yaratması beklenir?
A) Piramidin tabanı genişler, yaşlı nüfus oranı azalır.
B) Piramidin tabanı daralır, orta ve üst yaş grupları genişler.
C) Piramidin şekli değişmez, sadece toplam nüfus artar.
D) Piramidin üst kısımları genişler, genç nüfus oranı artar.
E) Piramidin tabanı ve üst kısımları eşit oranda genişler.
Çözüm: Kadın eğitiminin artması, kentleşme ve aile planlaması, doğum oranlarını düşürerek nüfus piramidinin tabanının daralmasına ve orta-üst yaş gruplarının genişlemesine yol açar. Doğru cevap B'dir.

Anahtar Kelimeler: Anahtar kelimeler bulunamadı.