Fizik Bilimine Yön Verenler Test Çöz 9. Sınıf Soruları Cevapları

9. sınıf fizik dersinin önemli konularından biri olan "Fizik Bilimine Yön Verenler", bilimin tarihsel gelişimini anlamak için temel oluşturur. Bu ünite, doğa yasalarını keşfetmek için büyük çabalar sarf etmiş ve fizik disiplininin temellerini atarak günümüz modern çalışmalarının önünü açmış dâhi bilim insanlarını tanıtmayı amaçlar. Öğrenciler, bu sayede bilimsel düşüncenin evrimini ve bu süreçteki kritik buluşları öğrenerek fizik bilimine dair daha geniş bir perspektif kazanır.

• Fiziğin temelini atan ve "Bilimin Babası" olarak anılan Antik Yunan filozofu Aristoteles.
• Mekaniğin temel prensiplerini formüle eden ve modern bilimin öncüsü kabul edilen Galileo Galilei.
• Hareket yasaları ve evrensel kütle çekim kuramı ile fizikte devrim yapan Sir Isaac Newton.
• Elektromanyetizma alanına yaptığı çığır açıcı katkılarla tanınan Michael Faraday.
• Özel ve genel görelilik kuramlarını geliştiren, modern fiziğin en önemli isimlerinden Albert Einstein.
• Radyoaktiviteyi keşfederek atom fiziğinin temellerini atan Marie Curie.
• Kuantum mekaniğinin doğuşuna öncülük eden ve belirsizlik ilkesi ile ünlü Werner Heisenberg.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Arda, tarih dersinde bilim insanlarının çalışmalarını araştırırken, fiziğin temellerini atan bilim insanlarının deneylerinde sıklıkla eğik düzlem kullandığını öğreniyor. Bu yöntemin, cisimlerin hareket yasalarını incelemek için sürtünmeyi azaltmada ve kuvveti analiz etmede kritik bir rol oynadığını fark ediyor. Eğik düzlemde, bir cismi dengede tutmak için uygulanması gereken kuvvet, cismin ağırlığının ve düzlemin yatayla yaptığı açının bir fonksiyonudur. Buna göre, 30°'lik sürtünmesiz bir eğik düzlem üzerinde, ağırlığı 60 N olan bir cismi dengede tutmak için gereken kuvvet kaç Newton'dur? (sin30° = 0.5, cos30° ≈ 0.87)
A) 30
B) 52.2
C) 60
D) 69.6
Çözüm: Eğik düzlemde, cismi dengede tutmak için cismin ağırlık bileşenine eşit ve zıt yönde bir kuvvet uygulanmalıdır. Bu kuvvet, $F = mg \cdot \sin(\theta)$ formülü ile hesaplanır. Verilen değerler yerine konulduğunda: $F = 60 \cdot \sin(30°) = 60 \cdot 0.5 = 30$ N bulunur. Doğru cevap: A

2. soru: Bir müze, "Bilime Yön Verenler" sergisinde Archimedes'in suyla dolu bir küvete girdiğinde suyun taşması üzerine "Buldum!" diye bağırdığı ünlü hikayesini canlandırmak istiyor. Sergi sorumlusu Elif, Archimedes'in kullandığı prensibi ziyaretçilere göstermek için yoğunluğu bilinmeyen altın renkli bir tahtadan heykel ve bir dereceli silindir kullanıyor. Heykelin kütlesi 1200 gram ve tamamen suya batırıldığında 200 cm³ su taşırdığı ölçülüyor. Elif, bu ölçümü kullanarak heykelin yapıldığı malzemenin yoğunluğunu ($\rho$) gram/cm³ cinsinden hesaplamak istiyor. Buna göre heykelin yoğunluğu kaçtır?
A) 0.6
B) 1.2
C) 6
D) 12
Çözüm: Archimedes prensibine göre, bir cismin hacmi, tamamen battığında taşırdığı sıvının hacmine eşittir. Bu durumda heykelin hacmi (V) 200 cm³'tür. Yoğunluk, kütlenin hacme bölümü ile bulunur: $\rho = \frac{m}{V}$. Verilen değerler yerine konulduğunda: $\rho = \frac{1200}{200} = 6$ gram/cm³ bulunur. Doğru cevap: C

3. soru: Zeynep, "Newton'un Hareket Yasaları"nı anlatan bir proje ödevi hazırlıyor. Projesinde, bir market arabasını iterek yasaları göstermek istiyor. Zeynep, 20 kg kütleli bir market arabasını 10 N'luk sabit bir yatay kuvvetle, sürtünmesiz bir zeminde itiyor. Arabayı 4 saniye boyunca bu şekilde ittikten sonra, arabayı serbest bırakıyor ve arabanın kendi halinde hareketine devam etmesini izliyor. Buna göre, Zeynep arabayı serbest bıraktığı anda arabanın hızı kaç m/s'dir?
A) 0.5
B) 1
C) 2
D) 4
Çözüm: Newton'un ikinci yasasına göre, cisme etki eden net kuvvet ivme oluşturur: $F_{net} = m \cdot a$. Sürtünme olmadığı için net kuvvet 10 N'dur. İvme: $a = \frac{F}{m} = \frac{10}{20} = 0.5$ m/s² bulunur. Araba 4 saniye boyunca bu ivme ile hızlanır. İlk hızı 0 kabul edersek, son hız: $v = v_0 + a \cdot t = 0 + 0.5 \cdot 4 = 2$ m/s olur. Doğru cevap: C

4. soru: Bir bilim atölyesinde, Galileo'nun Pisa Kulesi'nde yaptığı deneyin bir benzeri yapılıyor. Deneyi yöneten öğretmen, aynı yükseklikten aynı anda bırakılan farklı kütleli iki topun yere aynı anda çarptığını göstermek istiyor. Öğrencilerden Efe, bu deneyi 80 metre yükseklikteki bir binanın çatısından, kütleleri sırasıyla 100 gram ve 500 gram olan iki topu serbest bırakarak tekrarlıyor. Hava sürtünmesi ihmal edildiğine göre, topların yere çarpma hızları için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ($g = 10$ m/s²)
A) 100 gramlık top daha büyük hızla çarpar.
B) 500 gramlık top daha büyük hızla çarpar.
C) İkisi de aynı büyüklükte hızla çarpar.
D) Hızları hesaplanamaz.
Çözüm: Serbest düşme hareketinde, bir cismin yere çarpma hızı $v = \sqrt{2gh}$ formülü ile hesaplanır. Bu formül, cismin kütlesine ($m$) bağlı değildir, sadece yer çekimi ivmesi ($g$) ve düşme yüksekliği ($h$) ile ilgilidir. Her iki top da aynı yükseklikten ($h = 80$ m) bırakıldığına göre, yere çarpma hızları aynı olacaktır: $v = \sqrt{2 \cdot 10 \cdot 80} = \sqrt{1600} = 40$ m/s. Doğru cevap: C

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf fizik bilimine yön verenler test çöz, fizik bilimine yön verenler test soruları, 9. sınıf fizik kazanım testleri, yazılı hazırlık fizik testi, yeni nesil fizik soruları