Temel Ve Türetilmiş Nicelikler Test Çöz 9. Sınıf Fizik Kuvvetler Soruları

9. sınıf Fizik dersinde temel ve türetilmiş nicelikler, öğrencilerin fiziksel büyüklükleri anlaması için önemli bir konudur. Temel nicelikler, başka büyüklüklere bağlı olmayan ve doğrudan ölçülebilen niceliklerdir. Türetilmiş nicelikler ise temel niceliklerin birleşimiyle elde edilir. Kuvvet, bu konu kapsamında incelenen önemli bir türetilmiş niceliktir. Bu ünite, öğrencilerin fiziksel olayları analiz ederken kullanacakları temel kavramları öğrenmelerini sağlar.

• Temel nicelikler: Uzunluk, kütle, zaman, sıcaklık, elektrik akımı, ışık şiddeti ve madde miktarı.
• Türetilmiş nicelikler: Hız, ivme, kuvvet, iş, enerji, güç ve basınç gibi temel niceliklerden türetilen büyüklükler.
• Kuvvet, birimi Newton (N) olan ve cisimlerin hareket durumunu değiştiren türetilmiş bir niceliktir.
• Uluslararası Birim Sistemi (SI) temel ve türetilmiş niceliklerin standart birimlerini belirler.
• Boyut analizi, fiziksel denklemlerin doğruluğunu kontrol etmek için kullanılır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Ayşe, marketten 5 kg patates almak istiyor. Satıcı elindeki eski baskülle tarttığında 4,8 kg gösteriyor. Ayşe, patatesleri evde dijital tartıyla ölçtüğünde ise 5,1 kg çıkıyor. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Satıcının baskülü hassas değildir, ancak doğru ölçüm yapmıştır.
B) Dijital tartı mutlaka doğru ölçüm yapar.
C) Her iki ölçüm de yanlıştır, gerçek kütle 5 kg'dır.
D) Ölçümlerdeki fark, kütle ve ağırlık kavramlarının karıştırılmasından kaynaklanır.
E) Ölçüm cihazlarının kalibrasyonu ve hassasiyeti sonuçları etkiler.
Çözüm: Ölçümlerdeki fark, cihazların hassasiyet ve kalibrasyonundan kaynaklanır. Kütle değişmez, ancak ölçüm araçları farklı sonuçlar verebilir. Doğru cevap E'dir.

2. soru: Bir inşaat mühendisi, vinçle kaldırılacak beton blokun ağırlığını hesaplamak istiyor. Blokun kütlesi 1200 kg ve bulunduğu yerin yer çekimi ivmesi 9,78 m/s²'dir. Blokun ağırlığı kaç N'dur?
A) 11736 N
B) 12000 N
C) 12250 N
D) 12500 N
E) 12780 N
Çözüm: Ağırlık = Kütle x Yer çekimi ivmesi formülüyle hesaplanır. 1200 kg x 9,78 m/s² = 11736 N. Doğru cevap A'dır.

3. soru: Berk, lunaparkta dönme dolaba biniyor. Kabin hareket halindeyken kolundaki saatteki ivmeölçer 2,5 m/s² gösteriyor. Dönme dolabın yarıçapı 10 m olduğuna göre, kabinin çizgisel hızı kaç m/s'dir?
A) 3
B) 4
C) 5
D) 6
E) 7
Çözüm: Merkezcil ivme formülü a = v²/r'dir. 2,5 = v²/10 → v²=25 → v=5 m/s. Doğru cevap C'dir.

4. soru: Zeynep, 3 katlı bir apartmanın merdivenlerini 30 saniyede çıkıyor. Her katın yüksekliği 3,5 metre ve Zeynep'in kütlesi 50 kg'dır. Zeynep'in bu çıkış sırasında harcadığı güç kaç watt'tır? (g=10 m/s²)
A) 150
B) 165
C) 175
D) 185
E) 200
Çözüm: Toplam yükseklik = 3 x 3,5 = 10,5 m. Yapılan iş = mgh = 50 x 10 x 10,5 = 5250 J. Güç = İş/Zaman = 5250/30 = 175 W. Doğru cevap C'dir.

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf kuvvet test çöz, temel ve türetilmiş nicelikler soruları, yeni nesil fizik testleri, yazılı hazırlık testleri, kazanım değerlendirme sınavı