Bileşiklerin Adlandırılması Test Çöz 9. Sınıf Soruları ve Cevapları
9. sınıf Kimya dersinde bileşiklerin adlandırılması, temel kimya bilgisi için önemli bir konudur. Bu konu, elementlerin belirli kurallara göre bir araya gelerek oluşturduğu bileşiklerin sistematik şekilde isimlendirilmesini kapsar. İyonik ve kovalent bileşiklerin adlandırma kuralları, öğrencilerin kimyasal formülleri ve bileşikleri tanımasına yardımcı olur. Konunun iyi anlaşılması, ileriki kimya konuları için sağlam bir temel oluşturur.
- İyonik bileşikler: Metal + ametal veya metal + kök şeklinde oluşur.
- Kovalent bileşikler: İki ametalin elektron paylaşımıyla oluşur, sayı önekleri kullanılır.
- Metallerin değişken değerlikleri varsa Romen rakamı ile belirtilir (ör. Demir(III) oksit).
- Asitlerin adlandırılması: "-hidrik asit" (iyonik) veya "-ik asit", "-öz asit" (kovalent) şeklinde yapılır.
- Bazı yaygın kökler ve formülleri ezberlenmelidir (ör. NO₃⁻: nitrat, SO₄²⁻: sülfat).
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, laboratuvarda deney yaparken bir bileşiğin formülünü "FeO" olarak belirledi. Ancak bu bileşiğin adını tam olarak hatırlayamadı. Öğretmeni, bu bileşiğin demir elementi içerdiğini ve oksijenle yaptığı bileşiklerde demirin farklı değerlikler alabileceğini söyledi. Ayşe, bu bileşiği doğru adlandırmak istiyor.
A) Demir(II) oksit
B) Demir(III) oksit
C) Demir oksit
D) Demir dioksit
E) Demir peroksit
Çözüm: FeO bileşiğinde demir +2 değerlik alır. Bu nedenle doğru adlandırma "Demir(II) oksit" olmalıdır. Doğru cevap A'dır.
2. soru: Mehmet, temizlik malzemeleri üreten bir fabrikada çalışıyor. Ürettikleri bir üründe "NaClO" bileşiği kullanılıyor. Mehmet, bu bileşiğin doğru adını öğrenmek istiyor. Araştırmalarında bu bileşiğin sodyum, klor ve oksijen içerdiğini öğreniyor.
A) Sodyum klorür
B) Sodyum hipoklorit
C) Sodyum klorat
D) Sodyum perkloret
E) Sodyum dioksit
Çözüm: NaClO bileşiği, sodyum hipoklorit olarak adlandırılır ve yaygın olarak çamaşır suyunda bulunur. Doğru cevap B'dir.
3. soru: Zeynep, bahçesindeki bitkilerin daha sağlıklı büyümesi için bir gübre satın aldı. Gübre üzerinde "KNO₃" formülünü gördü. Bu bileşiğin adını merak eden Zeynep, araştırma yapmaya başladı. Bitkilerde azot ve potasyum ihtiyacını karşılayan bu bileşiğin doğru adı nedir?
A) Potasyum nitrat
B) Potasyum nitrit
C) Potasyum azotat
D) Potasyum oksit
E) Potasyum karbonat
Çözüm: KNO₃ bileşiği, potasyum nitrat olarak adlandırılır ve tarımda yaygın olarak kullanılır. Doğru cevap A'dır.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf bileşikler test çöz, bileşiklerin adlandırılması soruları, yeni nesil kimya testleri, kimyasal bileşikler testi, 9. sınıf kazanım testleri