İç Enerji, Isı Ve Sıcaklık Arasındaki İlişki Test Çöz 9. Sınıf Fizik
9. sınıf Fizik dersinde iç enerji, ısı ve sıcaklık kavramları temel termodinamik konuları arasında yer alır. İç enerji, bir maddenin tüm moleküllerinin sahip olduğu kinetik ve potansiyel enerjilerin toplamıdır. Isı, enerji transfer biçimi olup sıcaklık farkından dolayı gerçekleşir. Sıcaklık ise bir maddenin ortalama kinetik enerjisinin ölçüsüdür. Bu üç kavram birbiriyle yakından ilişkili olup günlük hayatta pek çok olayın anlaşılmasını sağlar.
- İç enerji, maddenin taneciklerinin hareket ve konum enerjilerinin toplamıdır.
- Isı, bir sistemden diğerine sıcaklık farkı nedeniyle transfer edilen enerjidir.
- Sıcaklık, madde taneciklerinin ortalama kinetik enerjisinin göstergesidir.
- Isı alan maddenin iç enerjisi artar, ısı veren maddenin iç enerjisi azalır.
- Sıcaklık, termometre ile ölçülür ve birimi Celsius (°C), Kelvin (K) veya Fahrenheit (°F) olabilir.
- Isı ve sıcaklık farklı kavramlardır; ısı enerji, sıcaklık ise bir ölçüdür.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Bir öğrenci, sıcak bir yaz gününde eline aldığı metal bir kaşık ve tahta bir kaşığı aynı süre güneş altında bırakıyor. Daha sonra her iki kaşığa da dokunduğunda metal kaşığın daha sıcak olduğunu hissediyor. Bu durumun temel nedeni nedir?
A) Metal kaşığın kütlesinin daha büyük olması
B) Metal kaşığın öz ısısının tahta kaşığa göre daha düşük olması
C) Tahta kaşığın ısı iletkenliğinin daha yüksek olması
D) Metal kaşığın renginin daha koyu olması
E) Tahta kaşığın güneş ışınlarını yansıtması
Çözüm: Metal kaşığın öz ısısı tahta kaşığa göre daha düşüktür, bu nedenle aynı miktarda ısı enerjisi aldığında sıcaklık artışı daha fazla olur. Doğru cevap B'dir.
2. soru: Bir laboratuvarda eşit kütledeki X ve Y maddelerine eşit miktarda ısı veriliyor. X maddesinin sıcaklık artışı Y maddesine göre daha fazla oluyor. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) X maddesinin öz ısısı Y'den büyüktür
B) Y maddesinin ısı iletkenliği daha yüksektir
C) X maddesinin öz ısısı Y'den küçüktür
D) Y maddesi daha fazla iç enerji kazanmıştır
E) X maddesinin erime noktası daha yüksektir
Çözüm: Öz ısısı küçük olan madde aynı ısı enerjisi aldığında daha fazla sıcaklık artışı gösterir. Doğru cevap C'dir.
3. soru: Bir öğrenci, termometreyle ölçtüğü sıcaklık değerlerini kaydederken aşağıdaki gözlemleri yapıyor: "Aynı ortamda bulunan metal bir para ve kumaş parçasının sıcaklıklarını ölçtüm. İkisinin de sıcaklığı aynı çıktı. Ancak metal paraya dokunduğumda daha soğuk hissettim." Bu durumun nedeni nedir?
A) Metal paranın sıcaklığı aslında daha düşüktür
B) Metal para ısıyı daha iyi ilettiği için elinden ısı kaybı daha fazladır
C) Kumaşın ısı tutma kapasitesi daha yüksektir
D) Termometre yanlış ölçüm yapmıştır
E) Ortam sıcaklığı aniden düşmüştür
Çözüm: Metal para ısı iletkenliği yüksek olduğu için elden ısıyı hızla alır ve soğuk hissi verir. Doğru cevap B'dir.
4. soru: Bir mutfakta ocakta ısıtılan tenceredeki su kaynamaya başladığında, tencere kapağında su damlacıkları oluşuyor. Bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Su buharı yoğuşarak sıvı hale gelmiştir
B) Kapak, su buharından ısı almıştır
C) Su damlacıklarının sıcaklığı kaynama noktasındaki suyla aynıdır
D) Kapaktaki su damlacıkları buharlaşırken çevresinden ısı alır
E) Oluşan damlacıkların iç enerjisi buhardan daha düşüktür
Çözüm: Kapaktaki su damlacıkları buharlaşırken çevresine ısı verir, almaz. Doğru cevap D'dir.
5. soru: Bir dağcı, kamp yaparken aynı sıcaklıktaki taş ve çadır kumaşına dokunduğunda taşın daha soğuk hissettirdiğini fark ediyor. Ertesi sabah ise taşın çadır kumaşına göre daha sıcak olduğunu gözlemliyor. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Taşın öz ısısı gün içinde değişmektedir
B) Taşın ısı iletkenliği yüksek olduğu için gece hızla soğur, gündüz hızla ısınır
C) Çadır kumaşı güneş ışınlarını yansıtmaktadır
D) Taşın rengi geceleri koyulaşmaktadır
E) Çadır kumaşı ısı yalıtkanı olduğu için sıcaklık değişimlerine yavaş tepki verir
Çözüm: Taşın ısı iletkenliği yüksek olduğu için gece hızla soğur, gündüz hızla ısınır. Çadır kumaşı ise yalıtkan olduğu için sıcaklık değişimlerine yavaş tepki verir. Doğru cevap B'dir.
6. soru: Bir öğrenci laboratuvarda eşit kütledeki su ve zeytinyağını aynı ısıtıcıyla ısıtıyor. Suyun sıcaklık artış hızının zeytinyağına göre daha yavaş olduğunu gözlemliyor. Bu durumun temel nedeni nedir?
A) Suyun öz ısısı zeytinyağından daha büyüktür
B) Zeytinyağının kaynama noktası daha yüksektir
C) Suyun molekülleri arası bağları daha zayıftır
D) Zeytinyağı daha fazla buharlaşmaktadır
E) Isıtıcı zeytinyağına daha fazla ısı vermektedir
Çözüm: Suyun öz ısısı zeytinyağından büyük olduğu için aynı miktarda ısı enerjisiyle daha az sıcaklık artışı gösterir. Doğru cevap A'dır.
Anahtar Kelimeler: Anahtar kelimeler bulunamadı.