🔗Bağlantılı Olduğu Konu

Coğrafi Koordinatlar Test Çöz 9. Sınıf Soruları ve Cevapları

9. sınıf Coğrafya dersinde coğrafi koordinatlar, Dünya'nın şekli ve hareketleriyle doğrudan ilişkili temel bir konudur. Bu konu, paralel ve meridyenlerin tanımı, özellikleri ve Dünya üzerindeki işlevlerini kapsar. Coğrafi koordinat sistemi, bir noktanın enlem ve boylam değerleriyle kesin olarak belirlenmesini sağlar. Bu bilgiler, harita okuryazarlığı, iklim kuşaklarının anlaşılması ve zaman hesaplamaları gibi pek çok alanda kullanılır. Konunun öğrenilmesi, coğrafyanın diğer konularına da temel oluşturur.

  • Paralel (enlem) daireleri, Ekvator'a paralel olarak Dünya'yı yatay olarak çevreler.
  • Meridyen (boylam) daireleri, kutup noktalarını birleştiren ve Dünya'yı dikey olarak bölen yarım çemberlerdir.
  • Enlem dereceleri (0°-90°), Ekvator'a olan uzaklığı gösterir (Kuzey ve Güney enlemleri).
  • Boylam dereceleri (0°-180°), başlangıç meridyenine (Greenwich) olan uzaklığı belirler (Doğu ve Batı boylamları).
  • Coğrafi koordinatlar, bir yerin kesin konumunu belirlemek için enlem ve boylamın birlikte kullanılmasıyla oluşur (örnek: 41° K, 29° D).
  • Enlem, iklim kuşaklarının ve sıcaklık dağılışının belirlenmesinde etkilidir.
  • Boylam, yerel saat farklarının hesaplanmasında kullanılır (15° = 1 saat).

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Ayşe, tatil için gittiği Antalya'da güneşin tam tepede olduğunu fark eder. Saat 12:00'de gölge boyunun sıfır olduğunu gözlemler. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Antalya Ekvator üzerindedir.
B) Antalya Yengeç Dönencesi üzerindedir.
C) Antalya Oğlak Dönencesi üzerindedir.
D) Antalya Kuzey Kutup Dairesi'ndedir.
E) Antalya Güney Kutup Dairesi'ndedir.
Çözüm: Güneş ışınlarının dik geldiği yerlerde gölge boyu sıfır olur. Antalya Türkiye'de olduğu için Yengeç Dönencesi'ne yakındır. Doğru cevap B'dir.

2. soru: Mehmet, İstanbul'dan kalkan uçağın 6 saat sonra Tokyo'ya indiğini öğrenir. Uçuş sırasında saat farkının 6 saat olduğunu fark eder. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) İstanbul ile Tokyo arasında 90 derece boylam farkı vardır.
B) İstanbul ile Tokyo arasında 60 derece boylam farkı vardır.
C) İstanbul ile Tokyo arasında 45 derece boylam farkı vardır.
D) İstanbul ile Tokyo arasında 30 derece boylam farkı vardır.
E) İstanbul ile Tokyo arasında 15 derece boylam farkı vardır.
Çözüm: Her 15 derece boylam farkı 1 saat zaman farkı oluşturur. 6 saatlik fark için 90 derece boylam farkı olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

3. soru: Zeynep, sosyal medyada Norveç'te yaşayan arkadaşının yazdığı "24 saat güneşi görüyoruz" paylaşımını okur. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Norveç Ekvator'a yakındır.
B) Norveç'te yaz mevsimi yaşanmaktadır.
C) Norveç Kuzey Kutup Dairesi içindedir.
D) Norveç'te kış mevsimi yaşanmaktadır.
E) Norveç'te gece ve gündüz süreleri eşittir.
Çözüm: 24 saat güneş görme durumu kutup dairesi içindeki bölgelerde yaz mevsiminde yaşanır. Doğru cevap C'dir.

4. soru: Kerem, dünya haritasında 30° doğu boylamı ile 45° doğu boylamı arasındaki mesafeyi hesaplamak istiyor. Bu iki boylam arasındaki kuş uçuşu mesafe yaklaşık kaç km'dir? (Her derece ~111 km kabul edilecek)
A) 333 km
B) 666 km
C) 1.665 km
D) 2.220 km
E) 3.330 km
Çözüm: 45-30=15 derece fark vardır. 15×111=1.665 km. Doğru cevap C'dir.

5. soru: Elif, 21 Haziran'da öğle vakti İzmir'de dikilen çubuğun gölge boyunu ölçüyor. Aynı gün aynı saatte hangi şehirde gölge boyu daha uzun olur?
A) Antalya
B) Ankara
C) Trabzon
D) Adana
E) Mersin
Çözüm: 21 Haziran'da güneş ışınları Yengeç Dönencesi'ne dik gelir. Kuzeye doğru gidildikçe gölge boyu uzar. En kuzeydeki şehir Trabzon'dur. Doğru cevap C'dir.

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf coğrafya test çöz, coğrafi koordinatlar test soruları, yazılı hazırlık testleri, yeni nesil coğrafya soruları, kazanım testleri çöz