5. Sınıf Canlıların Yapısına Yolculuk Test Çöz, Fen Bilimleri Çözümlü Sorular

🔬 Canlıların Yapısına Yolculuk

Merhaba! Bu ünitede, etrafımızı saran bitkilerin, hayvanların ve diğer canlıların gizemli dünyasına bir yolculuğa çıkıyoruz. Canlıların nasıl beslendiğini, soluk aldığını, hareket ettiğini ve çoğaldığını keşfedeceğiz. Bu yolculuk, doğayı ve kendimizi daha iyi anlamamızı sağlayacak çok önemli bir macera!

🌱 Canlıları Tanıyalım

Çevremizde gördüğümüz varlıklar canlı ve cansız olarak ikiye ayrılır. Canlıların ortak özellikleri vardır:

• 🧠 Beslenme: Enerji ihtiyaçlarını karşılamak için besin tüketirler.
• 🫁 Solunum: Oksijen alıp karbondioksit verirler.
• 🏃 Hareket Etme: Yer değiştirebilir veya vücutlarını hareket ettirebilirler.
• 🌱 Büyüme ve Gelişme: Zamanla boyutları ve yapıları değişir.
• 🔄 Boşaltım: Vücutlarındaki atık maddeleri dışarı atarlar.
• 👶 Üreme: Kendilerine benzer yeni bireyler oluştururlar.

💡 Örnek: Bir kedi düşünelim. 🐱 Beslenir (mama yer), solunum yapar (nefes alır), hareket eder (koşar, zıplar), büyür (yavruyken küçüktür), boşaltım yapar (tuvaletini yapar) ve ürer (yavruları olur). Bu özelliklerin hepsi onun canlı olduğunu gösterir.

🍃 Bitkilerin Yapısı ve Yaşamı

Bitkiler, fotosentez yaparak kendi besinlerini üreten canlılardır. Temel kısımları şunlardır:

• 🌿 Kök: Topraktan su ve mineralleri emer, bitkiyi toprağa bağlar.
• 🪴 Gövde: Bitkiyi dik tutar, su ve besin taşır, yaprak ve çiçekleri taşır.
• 🍀 Yaprak: Fotosentezin yapıldığı yerdir. Ayrıca terleme ile su kaybederler.
• 🌸 Çiçek: Bitkinin üreme organıdır. Tohum oluşumunu sağlar.

💡 Örnek: Bir papatya bitkisini ele alalım. Toprağın altında kökleri, toprağın üstünde dik duran bir gövdesi, gövdeden çıkan yaprakları ve en tepede sarı-beyaz renkli çiçeği vardır. Çiçek, tohum oluşturarak yeni papatyaların meydana gelmesini sağlar.

🐾 Hayvanların Yapısı ve Yaşamı

Hayvanlar, besinlerini dışarıdan hazır alan, hareket yeteneği gelişmiş canlılardır. İskelet sistemlerine göre ikiye ayrılırlar:

• 🦴 Omurgalı Hayvanlar: Vücutlarında kemiklerden oluşan bir iskelet bulunur.
  • 🐟 Balıklar: Solungaç solunumu yapar, yumurta ile çoğalır.
  • 🐸 Kurbağalar: Hem suda hem karada yaşar, başkalaşım geçirir.
  • 🐍 Sürüngenler: Pulları vardır, yumurta ile çoğalır.
  • 🐦 Kuşlar: Tüyleri ve kanatları vardır, yumurta ile çoğalır.
  • 🐶 Memeliler: Doğurarak çoğalır, yavrularını sütle besler.
• 🦀 Omurgasız Hayvanlar: Vücutlarında kemikten yapılmış bir iskelet bulunmaz.
  • 🐌 Salyangoz: Kabuğu olan yumuşakçalardandır.
  • 🦋 Kelebek: Başkalaşım geçirir, kanatları vardır.
  • 🐛 Solucan: Toprakta yaşar, toprağı havalandırır.

💡 Örnek: Bir serçe kuşu 🐦 düşünelim. Vücudunda kemiklerden oluşan bir iskelet olduğu için omurgalıdır. Akciğerleriyle solunum yapar, yumurtayla çoğalır ve tüyleri vücut sıcaklığını korumasını sağlar.

🍄 Mantarlar ve Mikroskobik Canlılar

Canlılar alemi sadece bitki ve hayvanlardan ibaret değildir.

• 🍄 Mantarlar: Kendi besinlerini üretemezler. Genellikle çürükçül beslenirler. Şapkalı mantarlar, küf mantarları ve mayalar bu gruba girer.
• 🔬 Mikroskobik Canlılar: Gözle görülemeyecek kadar küçük canlılardır. Hem yararlı hem de zararlı olanları vardır. Bakteriler ve virüsler bu gruba örnektir.

💡 Örnek: Ekmeğin üzerinde bir süre sonra oluşan yeşil renkli küf, bir mantardır. Yoğurt yapımında kullanılan yararlı bakteriler ise mikroskobik canlılara örnektir.