Devre Elemanlarının Sembolleri ve Devre Şemaları Test Çöz 5. Sınıf Fen Bilimleri
5. sınıf Fen Bilimleri dersinde devre elemanlarının sembollerle gösterimi ve devre şemaları konusu, elektrik devrelerinin temelini oluşturan bileşenlerin tanınmasını ve anlaşılmasını sağlar. Bu konuda öğrenciler, pil, ampul, anahtar, kablo gibi devre elemanlarının standart sembollerini öğrenerek basit devre şemaları çizebilir hale gelir. Devre şemaları, gerçek devrelerin şematik olarak ifade edilmesine yardımcı olur ve elektrik akışının mantığını kavramada önemli bir rol oynar.
- Devre elemanları (pil, ampul, anahtar, kablo) standart sembollerle gösterilir.
- Pil sembolü uzun çizgi (+) ve kısa çizgi (-) ile temsil edilir.
- Ampul sembolü iç içe daireler veya çizgilerle gösterilir.
- Anahtar sembolü kesikli bir çizgi veya açık/kapalı konumuyla belirtilir.
- Kablo bağlantıları düz çizgilerle ifade edilir.
- Devre şemaları çizilirken semboller doğru ve düzenli yerleştirilmelidir.
- Seri ve paralel devrelerin şemaları farklıdır.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, fen bilgisi dersinde basit bir elektrik devresi yapmak istiyor. Devrede bir ampulün yanması için pil, anahtar ve bağlantı kabloları kullanıyor. Ancak devreyi kurduğunda ampul yanmıyor.
A) Pilin kutup başları ters bağlanmıştır.
B) Anahtar açık konumdadır.
C) Ampul patlamıştır.
D) Bağlantı kabloları fazla uzundur.
Çözüm: Devrenin çalışmamasının en olası nedeni anahtarın açık olmasıdır. Anahtar kapalı konuma getirilirse devre tamamlanır ve ampul yanar. Doğru cevap B'dir.
2. soru: Mehmet, evdeki uzaktan kumandalı arabanın pil yuvasını inceliyor. Pil yuvasında "+" ve "-" işaretleri olduğunu fark ediyor. Babası, pillerin bu işaretlere göre yerleştirilmesi gerektiğini söylüyor.
A) Pillerin ters takılması arabanın hızını artırır.
B) Pillerin doğru takılması devrenin çalışması için gereklidir.
C) Pillerin yönü önemli değildir.
D) Pillerin ters takılması kumandayı bozar.
Çözüm: Pil yuvasındaki işaretler, pillerin doğru polariteyle yerleştirilmesi gerektiğini gösterir. Doğru bağlantı yapılmazsa devre çalışmaz. Doğru cevap B'dir.
3. soru: Zeynep, sınıfta yaptıkları devre deneyinde iki pilin seri bağlandığında ampulün daha parlak yandığını gözlemliyor.
A) Seri bağlantı pil ömrünü uzatır.
B) Seri bağlantı toplam gerilimi artırır.
C) Seri bağlantı devrenin direncini azaltır.
D) Seri bağlantı ampulün ömrünü kısaltır.
Çözüm: Piller seri bağlandığında toplam gerilim artar, bu da ampulün daha parlak yanmasını sağlar. Doğru cevap B'dir.
4. soru: Efe, el fenerinin içini açtığında bir pil, anahtar, ampul ve yansıtıcı bir yüzey olduğunu görüyor. Fener çalışmadığında hangi devre elemanını kontrol etmesi gerekir?
A) Yalnızca pili
B) Yalnızca ampulü
C) Pili, anahtarı ve ampulü
D) Yalnızca yansıtıcı yüzeyi
Çözüm: Devrenin çalışmaması durumunda pilin bitmiş olması, anahtarın açık kalması veya ampulün patlamış olması kontrol edilmelidir. Doğru cevap C'dir.
5. soru: Sema, fen bilgisi projesi için bir devre şeması çiziyor. Şemada pil, anahtar ve ampul sembollerini kullanıyor. Ancak şemada bir hata var ve devre çalışmıyor.
A) Pil sembolü ters çizilmiştir.
B) Anahtar sembolü açık konumda gösterilmiştir.
C) Ampul sembolü eksiktir.
D) Bağlantı kabloları kesik çizgilerle gösterilmiştir.
Çözüm: Devre şemalarında anahtarın açık konumda gösterilmesi, devrenin çalışmayacağı anlamına gelir. Doğru cevap B'dir.
6. soru: Can, bir elektrik devresinde ampulün parlaklığının pil sayısına ve bağlantı şekline göre değiştiğini öğreniyor. Paralel bağlı iki pil kullanıldığında ampulün parlaklığı nasıl değişir?
A) Parlaklık artar.
B) Parlaklık azalır.
C) Parlaklık değişmez.
D) Ampul yanmaz.
Çözüm: Piller paralel bağlandığında toplam gerilim değişmez, bu nedenle ampulün parlaklığı da değişmez. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 5. sınıf devre elemanları test çöz, devre şemaları test soruları, yeni müfredat 5. sınıf fen testleri, kazanım testleri çöz, devre sembolleri testi