Periyodik Özellikler Test Çöz 9. Sınıf Kimya Soruları ve Cevapları

9. sınıf Kimya dersinin önemli konularından biri olan Periyodik Özellikler, elementlerin atom yapılarına göre sınıflandırılmasını ve bu sınıflandırmanın temel prensiplerini kapsar. Bu konu, elementlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerindeki periyodik değişimleri anlamamızı sağlar. Atom yarıçapı, iyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi ve elektronegatiflik gibi temel kavramlar, periyodik tablonun nasıl düzenlendiğini açıklar. Bu bilgiler, kimyanın temelini oluşturduğu için öğrenciler için büyük önem taşır.

• Periyodik tablo, elementleri artan atom numaralarına göre düzenler.
• Periyotlar yatay sıralar, gruplar ise dikey sütunlardır.
• Atom yarıçapı, bir atomun büyüklüğünü ifade eder ve periyotta soldan sağa azalır.
• İyonlaşma enerjisi, bir atomdan elektron koparmak için gereken enerjidir ve periyotta artar.
• Elektronegatiflik, bir atomun bağ yaparken elektron çekme yeteneğidir ve periyotta sağa doğru artar.
• Metalik özellikler periyotta azalırken, ametallik özellikler artar.
• Asal gazlar, kararlı yapıları nedeniyle kimyasal tepkimelere karşı dirençlidir.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Ayşe, laboratuvarda periyodik tabloyu incelerken bazı elementlerin atom yarıçaplarının periyot ve grup boyunca değişimini merak ediyor. Aynı grupta aşağı inildikçe atom yarıçapı artarken, aynı periyotta soldan sağa gidildikçe atom yarıçapı azalır. Buna göre, aşağıdaki element çiftlerinden hangisinde birinci elementin atom yarıçapı ikinciden daha büyüktür?
A) Na ve Mg
B) K ve Ca
C) F ve Cl
D) Li ve Be
E) O ve S
Çözüm: Aynı grupta aşağı inildikçe atom yarıçapı artar. Seçeneklerde aynı grupta olan element çiftleri C (F ve Cl) ve E (O ve S)'dir. Cl, F'in altında olduğu için atom yarıçapı daha büyüktür. O ve S'de ise S, O'nun altında olduğu için atom yarıçapı daha büyüktür. Doğru cevap E'dir.

2. soru: Kimya öğretmeni sınıfa getirdiği farklı metallerle bir deney yapıyor. Öğrencilerden metallerin iyonlaşma enerjilerini tahmin etmelerini istiyor. Periyodik tabloda soldan sağa gidildikçe iyonlaşma enerjisi artar, yukarıdan aşağı inildikçe azalır. Buna göre, aşağıdaki elementlerden hangisinin birinci iyonlaşma enerjisi en yüksektir?
A) Al
B) Si
C) P
D) S
E) Cl
Çözüm: Aynı periyotta soldan sağa gidildikçe iyonlaşma enerjisi artar. Verilen elementlerin hepsi 3. periyotta yer alır ve soldan sağa sıralaması Al, Si, P, S, Cl şeklindedir. Cl'nin iyonlaşma enerjisi en yüksektir. Doğru cevap E'dir.

3. soru: Mehmet, periyodik tabloda elementlerin elektron ilgilerini araştırıyor. Elektron ilgisi, bir atoma elektron eklenmesi sırasında açığa çıkan enerjidir. Periyodik tabloda soldan sağa gidildikçe genellikle artar, ancak soygazların elektron ilgisi yoktur. Aşağıdaki elementlerden hangisinin elektron ilgisi en yüksektir?
A) F
B) Cl
C) Br
D) I
E) Ne
Çözüm: Elektron ilgisi genellikle periyotta soldan sağa gidildikçe artar, ancak F'nin elektron ilgisi Cl'den daha düşüktür çünkü F'nin küçük atom yarıçapı nedeniyle elektron eklenmesi zordur. Cl'nin elektron ilgisi en yüksektir. Doğru cevap B'dir.

4. soru: Zeynep, periyodik tabloda metallerin, ametallerin ve yarı metallerin özelliklerini karşılaştırıyor. Yarı metaller hem metal hem de ametal özellik gösterir. Aşağıdaki elementlerden hangisi yarı metal değildir?
A) Bor (B)
B) Silisyum (Si)
C) Germanyum (Ge)
D) Arsenik (As)
E) Kükürt (S)
Çözüm: Bor (B), Silisyum (Si), Germanyum (Ge) ve Arsenik (As) yarı metallerdir. Kükürt (S) ise ametaldir. Doğru cevap E'dir.

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf periyodik özellikler test çöz, periyodik özellikler test soruları, yeni nesil kimya testleri, kazanım testleri çöz, yazılı hazırlık testleri