Bilimsel Araştırmaların Bilim Etiğine Uygunluğu Test Çöz 9. Sınıf
9. sınıf Biyoloji dersinde "Bilimsel Araştırmaların Bilim Etiğine Uygunluğu" konusu, bilimsel çalışmaların dürüstlük, nesnellik ve sorumluluk ilkeleri çerçevesinde yürütülmesinin önemini vurgular. Bu konu, öğrencilere araştırma süreçlerinde etik kurallara uymanın neden gerekli olduğunu ve bilimsel bilginin güvenilirliğini nasıl koruyacaklarını öğretmeyi amaçlar. Deney tasarımı, veri toplama, kaynak gösterme ve sonuçların paylaşımı gibi aşamalarda etik ilkelerin nasıl uygulanacağı üzerinde durulur.
- Bilim etiği, araştırmalarda dürüstlük, şeffaflık ve sorumluluğu gerektirir.
- Deneylerde canlılara ve çevreye zarar vermemek temel etik ilkelerdendir.
- Veri manipülasyonu ve intihal (aşırma) bilimsel etik ihlalleridir.
- Kaynak gösterme, başkalarının çalışmalarına saygının bir gereğidir.
- Araştırma sonuçları çarpıtılmadan, nesnel bir şekilde paylaşılmalıdır.
- Bilimsel çalışmalarda gizlilik ve katılımcı hakları gözetilmelidir.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, biyoloji projesi için okul bahçesindeki bitkilerin büyüme hızını araştırıyor. Deney sırasında, kontrol grubundaki bitkilere yanlışlıkla fazla su verdiğini fark ediyor. Ayşe'nin bu durumda bilim etiğine uygun davranışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deneyi olduğu gibi sunup sonuçları değiştirmemek
B) Hatanın etkisini hesaplayarak verileri düzeltmek
C) Deneyi tekrarlamak ve yeni verilerle çalışmak
D) Sadece doğru verileri kullanıp diğerlerini yok saymak
E) Projeyi iptal edip başka bir konu seçmek
Çözüm: Bilim etiği, dürüstlük ve şeffaflık gerektirir. Ayşe'nin deneyi tekrarlayarak doğru verilerle çalışması en uygun davranıştır. Doğru cevap C'dir.
2. soru: Mehmet, araştırmasında kullandığı kaynakları dipnotlarda göstermediği için öğretmeninden uyarı aldı. Aşağıdakilerden hangisi Mehmet'in bu durumda bilim etiğine uygun davranışı olmalıdır?
A) Kaynakları ekleyip özür dilemek
B) Öğretmenin hatasını iddia etmek
C) Araştırmayı tamamen silmek
D) Sadece internet kaynaklarını eklemek
E) Başka bir öğretmene danışmak
Çözüm: Bilimsel çalışmalarda kaynak göstermek etik bir zorunluluktur. Mehmet'in kaynakları ekleyip özür dilemesi doğru davranıştır. Doğru cevap A'dır.
3. soru: Zeynep, laboratuvarda yaptığı deneyde beklenmeyen sonuçlar elde etti. Arkadaşı Ali, "Bu sonuçları değiştir, hoca beğenmez" dedi. Zeynep'in bilim etiğine uygun davranışı ne olmalıdır?
A) Sonuçları olduğu gibi sunmak
B) Ali'nin dediğini yapıp verileri değiştirmek
C) Sadece başarılı deneyleri raporlamak
D) Deneyi tekrarlamadan sonuçları tahmin etmek
E) Projeyi iptal edip not kaygısıyla hareket etmek
Çözüm: Bilimde dürüstlük esastır. Zeynep'in beklenmeyen sonuçları olduğu gibi sunması ve nedenlerini araştırması gerekir. Doğru cevap A'dır.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf bilim etiği test çöz, bilimsel araştırmalar test soruları, yeni müfredat kazanım testleri, lise 1 bilim etiği sınav hazırlık, yeni nesil testler çöz