Vektörlerin Özellikleri Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları Cevapları
9. sınıf Fizik dersinde vektörler, büyüklük ve yön bilgisi taşıyan fiziksel niceliklerdir. Bu konu, temel fizik prensiplerini anlamada kritik bir rol oynar. Vektörlerin özellikleri, hem matematiksel hem de fiziksel uygulamalarda sıklıkla karşımıza çıkar. Öğrenciler, vektörlerin bileşenlerini, toplama ve çıkarma kurallarını, skaler niceliklerden farklarını öğrenerek fiziksel olayları daha iyi analiz edebilir. Bu temel bilgiler, ilerleyen konular için sağlam bir alt yapı oluşturur.
- Vektörler, büyüklük (şiddet) ve yön ile tanımlan niceliklerdir.
- Skaler niceliklerden (sadece büyüklüğü olan) farklı olarak yön bilgisi taşır.
- Vektörler, uygulama noktası, doğrultu ve yön ile ifade edilir.
- Vektörlerin toplanması, uç uca ekleme (paralelkenar) yöntemiyle yapılır.
- Bir vektör, bileşenlerine (x ve y eksenlerindeki izdüşümleri) ayrıştırılabilir.
- Vektörlerin çıkarılması, çıkarılacak vektörün tersiyle toplanarak gerçekleştirilir.
- Vektörlerin çarpımı iki şekilde yapılır: skaler (nokta) çarpım ve vektörel (çapraz) çarpım.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, okul bahçesinde 30 metre doğuya, sonra 40 metre kuzeye yürüyor. Ayşe'nin başlangıç noktasına göre yer değiştirmesi kaç metredir?
A) 10
B) 35
C) 50
D) 70
E) 90
Çözüm: Yer değiştirme vektörel bir büyüklüktür ve Pisagor teoremi ile hesaplanır: √(30² + 40²) = 50 metre. Doğru cevap C'dir.
2. soru: Bir uçak 200 km/saat hızla kuzeye, rüzgar ise 50 km/saat hızla batıya esiyor. Uçağın yere göre hızının büyüklüğü kaç km/saat'tir?
A) 150
B) 180
C) 206,15
D) 250
E) 350
Çözüm: Hız vektörleri dik olduğundan bileşke hız √(200² + 50²) ≈ 206,15 km/saat'tir. Doğru cevap C'dir.
3. soru: Bir kayık, 5 m/s hızla kuzeye giderken, akıntı 3 m/s hızla doğuya sürüklüyor. Kayığın yere göre hareket yönü kuzeydoğu ile kuzey arasında kaç derecelik açı yapar?
A) 15°
B) 30°
C) 45°
D) 60°
E) 75°
Çözüm: tanθ = karşı/komşu = 3/5 ⇒ θ ≈ 31° (en yakın seçenek 30°). Doğru cevap B'dir.
4. soru: 8 N ve 6 N'lık iki kuvvet aynı noktaya uygulanıyor. Bileşke kuvvetin 10 N olabilmesi için kuvvetler arasındaki açı kaç derece olmalıdır?
A) 0
B) 30
C) 60
D) 90
E) 120
Çözüm: 10² = 8² + 6² + 2·8·6·cosθ ⇒ cosθ = 0 ⇒ θ = 90°. Doğru cevap D'dir.
5. soru: Bir bisikletli 15 m/s hızla batıya giderken, 20 m/s hızla güneye dönüyor. Hız değişim vektörünün büyüklüğü kaç m/s'dir?
A) 5
B) 15
C) 20
D) 25
E) 35
Çözüm: Hız değişimi vektörleri dik olduğundan √(15² + 20²) = 25 m/s. Doğru cevap D'dir.
6. soru: 5 birim doğuya ve 12 birim kuzeye giden bir vektörün bileşenleri toplamı kaç birimdir?
A) 7
B) 13
C) 17
D) 20
E) 25
Çözüm: Bileşenler toplamı skaler bir işlemdir: 5 (doğu) + 12 (kuzey) = 17 birim. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf fizik vektörler test çöz, vektörlerin özellikleri test soruları, yeni müfredat fizik testleri, yazılı hazırlık test çöz, kazanım testleri 9. sınıf