Vektörlerin Toplanması Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları ve Cevapları

9. sınıf Fizik dersinde vektörlerin toplanması, temel fizik kavramlarından biridir. Vektörler, büyüklük ve yönü olan fiziksel niceliklerdir ve doğru şekilde toplanmaları önemlidir. Bu konu, öğrencilerin kuvvet, hız ve ivme gibi vektörel büyüklükleri anlamasına yardımcı olur. Vektörlerin toplama işlemleri, grafiksel ve analitik yöntemlerle gerçekleştirilebilir. Bu temel bilgiler, ilerideki fizik konuları için sağlam bir alt yapı oluşturur.

• Vektörler, büyüklük (şiddet) ve yön ile tanımlanan niceliklerdir.
• Vektörlerin toplanmasında üç yöntem kullanılır: uç uca ekleme, paralelkenar ve bileşenlerine ayırma.
• Uç uca ekleme yönteminde vektörler ardışık olarak birleştirilir ve başlangıç noktasından son vektörün bitimine çizilen ok bileşke vektörü verir.
• Paralelkenar yönteminde iki vektörün başlangıç noktaları birleştirilir ve paralelkenar tamamlanarak köşegen bileşke vektörü gösterir.
• Bileşenlerine ayırma yönteminde vektörler x ve y eksenlerindeki dik bileşenlerine ayrılarak toplanır.
• Bileşke vektörün büyüklüğü ve yönü trigonometrik fonksiyonlarla (sinüs, kosinüs) hesaplanabilir.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Ahmet, evinin bahçesinde iki farklı yönde çektiği iple bir kutuyu hareket ettirmeye çalışıyor. Birinci ip 30 N'luk kuvvetle doğuya, ikinci ip ise 40 N'luk kuvvetle kuzeye doğru çekiliyor. Kutunun hareket ettiği bileşke kuvvetin büyüklüğü kaç N'dur?
A) 10
B) 35
C) 50
D) 70
E) 90
Çözüm: Bileşke kuvvet, dik bileşenler olduğu için Pisagor teoremi ile hesaplanır: √(30² + 40²) = √(900 + 1600) = √2500 = 50 N. Doğru cevap C'dir.

2. soru: Bir yüzücü, nehirde akıntıya dik olacak şekilde karşı kıyıya geçmeye çalışıyor. Yüzücünün suya göre hızı 5 m/s, nehrin akış hızı ise 12 m/s'dir. Yüzücünün karşı kıyıya ulaşma süresince bileşke hızının büyüklüğü kaç m/s olur?
A) 7
B) 10
C) 13
D) 17
E) 20
Çözüm: Bileşke hız, dik bileşenler olduğu için Pisagor teoremi ile hesaplanır: √(5² + 12²) = √(25 + 144) = √169 = 13 m/s. Doğru cevap C'dir.

3. soru: Bir drone, 20 m/s hızla kuzeye doğru uçarken, 15 m/s'lik bir rüzgar hızıyla batıya doğru sürükleniyor. Drone'un yere göre bileşke hızının büyüklüğü ve yönü nedir? (Not: Yönü kuzeyle yaptığı açı cinsinden belirtiniz.)
A) 25 m/s, 37° batı
B) 25 m/s, 53° batı
C) 25 m/s, 37° kuzey
D) 35 m/s, 45° kuzey
E) 35 m/s, 53° batı
Çözüm: Bileşke hız: √(20² + 15²) = √(400 + 225) = √625 = 25 m/s. Açı hesaplaması: tanθ = 15/20 = 0,75 → θ ≈ 37°. Drone'un hızı 25 m/s ve yönü kuzeyle 37° batı yönündedir. Doğru cevap A'dır.

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf vektörler test çöz, vektörlerin toplanması soruları, fizik kazanım testleri, yeni müfredat testleri, yazılı hazırlık testleri