Kaldırma Kuvveti Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları Cevapları
9. sınıf fizik dersinin önemli konularından biri olan kaldırma kuvveti, sıvıların cisimlere uyguladığı yukarı yönlü kuvveti inceleyen bir temel kavramdır. Bu konu, günlük hayatta gemilerin yüzmesi, balonların uçması gibi birçok olayın anlaşılmasını sağlar. Kaldırma kuvvetinin büyüklüğü, cismin batan hacmi ve sıvının yoğunluğu gibi faktörlere bağlıdır. Bu temel prensipler, öğrencilerin fiziksel olayları analiz etme becerilerini geliştirir.
- Kaldırma kuvveti, sıvıların cisimlere uyguladığı yukarı yönlü bir kuvvettir.
- Archimedes prensibi, kaldırma kuvvetinin cismin batan hacmi ve sıvının yoğunluğu ile ilişkisini açıklar.
- Kaldırma kuvveti, cismin ağırlığından küçükse cisim yüzer, eşitse askıda kalır, büyükse batar.
- Yoğunluk karşılaştırması (cismin yoğunluğu < sıvının yoğunluğu) yüzme koşulunu belirler.
- Kaldırma kuvveti hesaplamalarında Fk = Vbatan × dsıvı × g formülü kullanılır.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Bir öğrenci, tatilde gittiği yaz kampında şişirilmiş bir botla denize açılıyor. Botun hacmi 0,2 m³ ve botun kütlesi 10 kg'dır. Öğrencinin kütlesi 60 kg olduğuna göre, botun suya batan kısmının hacmi kaç m³'tür? (Su yoğunluğu: 1000 kg/m³, g: 10 N/kg)
A) 0,05
B) 0,07
C) 0,10
D) 0,14
E) 0,20
Çözüm: Kaldırma kuvveti = Batan hacim × su yoğunluğu × g. Toplam ağırlık (bot + öğrenci) = (10 + 60) × 10 = 700 N. Batan hacim = 700 / (1000 × 10) = 0,07 m³. Doğru cevap B'dir.
2. soru: Bir inşaat mühendisi, yüzen bir ev tasarlıyor. Evin toplam ağırlığı 8000 kg ve suyun yoğunluğu 1 g/cm³'tür. Evin tamamen su üzerinde durabilmesi için minimum hacmi kaç m³ olmalıdır? (g: 10 N/kg)
A) 6
B) 8
C) 10
D) 12
E) 14
Çözüm: Kaldırma kuvveti = Ağırlık → V × 1000 × 10 = 8000 × 10 → V = 8 m³. Doğru cevap B'dir.
3. soru: Bir dalgıç, su altında bir taşın kütlesini ölçmek istiyor. Taşın havadaki ağırlığı 50 N, su içindeki ağırlığı ise 30 N ölçülüyor. Taşın hacmi kaç m³'tür? (Su yoğunluğu: 1000 kg/m³, g: 10 N/kg)
A) 0,001
B) 0,002
C) 0,003
D) 0,004
E) 0,005
Çözüm: Kayıp ağırlık = Kaldırma kuvveti = 50 - 30 = 20 N. V × 1000 × 10 = 20 → V = 0,002 m³. Doğru cevap B'dir.
4. soru: Bir laboratuvar teknisyeni, yoğunluğu bilinmeyen bir sıvıda yüzen bir cisimle deney yapıyor. Cismin hacminin %40'ı sıvı içinde batıyor. Cismin yoğunluğu 0,6 g/cm³ olduğuna göre, sıvının yoğunluğu kaç g/cm³'tür?
A) 1,0
B) 1,2
C) 1,5
D) 1,8
E) 2,0
Çözüm: Kaldırma kuvveti = Ağırlık → 0,4V × ρ_sıvı × g = V × 0,6 × g → ρ_sıvı = 1,5 g/cm³. Doğru cevap C'dir.
5. soru: Bir çocuk, havuzda içi hava dolu bir topu suyun altında tutmaya çalışıyor. Topun hacmi 0,01 m³ ve kütlesi 0,1 kg'dır. Çocuğun topu su altında tutabilmesi için uygulaması gereken minimum kuvvet kaç N'dir? (Su yoğunluğu: 1000 kg/m³, g: 10 N/kg)
A) 90
B) 99
C) 100
D) 101
E) 110
Çözüm: Kaldırma kuvveti = 0,01 × 1000 × 10 = 100 N. Topun ağırlığı = 0,1 × 10 = 1 N. Gerekli kuvvet = 100 - 1 = 99 N. Doğru cevap B'dir.
6. soru: Bir balıkçı teknesi, denizde 2 ton yük taşırken suya 1,5 m³ hacim batıyor. Aynı tekne tatlı suda aynı yükü taşıdığında batan hacim nasıl değişir? (Deniz suyu yoğunluğu: 1025 kg/m³, tatlı su yoğunluğu: 1000 kg/m³)
A) 0,1 m³ azalır
B) 0,1 m³ artar
C) 0,15 m³ artar
D) 0,2 m³ artar
E) Değişmez
Çözüm: Denizde: 2000 = 1,5 × 1025 × g → götürür. Tatlı suda: 2000 = V × 1000 × g → V = 2 m³. Fark = 2 - 1,5 = 0,5 m³ artar (seçenekler hatalı, doğru cevap olmalı: 0,5 m³ artar).
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf kaldırma kuvveti test çöz, kaldırma kuvveti test soruları, yeni nesil fen testleri, 9. sınıf fen bilimleri testleri, kazanım testleri çöz