Maddenin Hâl Değişimi Test Çöz 5. Sınıf Fen Bilimleri Çözümlü Sorular
Maddenin hâl değişimi, 5. sınıf Fen Bilimleri dersinin önemli konularından biridir. Madde, doğada katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç temel hâlde bulunur. Sıcaklık ve basınç gibi etkenlerle bu hâller arasında geçişler olabilir. Örneğin, buzun erimesi katıdan sıvıya geçişe, suyun buharlaşması ise sıvıdan gaza dönüşüme örnektir. Bu süreçler günlük hayatta sıkça karşılaştığımız doğa olaylarının temelini oluşturur. Konuyu anlamak, maddenin davranışını kavramak için kritik öneme sahiptir.
- Maddenin üç temel hâli: katı, sıvı, gaz.
- Erime: Katıdan sıvıya geçiş (örnek: buzun su olması).
- Donma: Sıvıdan katıya geçiş (örnek: suyun buz olması).
- Buharlaşma: Sıvıdan gaza geçiş (örnek: suyun buhar olması).
- Yoğuşma: Gazdan sıvıya geçiş (örnek: buharın su damlası olması).
- Süblimleşme: Katıdan gaza doğrudan geçiş (örnek: naftalinin buharlaşması).
- Hâl değişiminde sıcaklık ve basınç etkilidir.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, bir kış günü balkondaki çamaşırların donduğunu fark etti. Bir süre sonra çamaşırların kuruduğunu gözlemledi. Bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Çamaşırlarda önce erime, sonra buharlaşma gerçekleşmiştir.
B) Çamaşırlarda önce süblimleşme, sonra donma gerçekleşmiştir.
C) Çamaşırlarda önce donma, sonra süblimleşme gerçekleşmiştir.
D) Çamaşırlarda önce buharlaşma, sonra yoğuşma gerçekleşmiştir.
Çözüm: Çamaşırlardaki su önce donarak katı hale geçmiş, daha sonra süblimleşerek doğrudan gaz haline dönüşmüştür. Doğru cevap C'dir.
2. soru: Mehmet, yazın sıcak bir gününde buz dolu bir bardağın dışında su damlacıkları oluştuğunu gözlemledi. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Buzun erimesi ve bardağın dışına sızması
B) Havadaki su buharının bardak yüzeyinde yoğuşması
C) Buzun süblimleşerek gaz haline geçmesi
D) Bardağın terlemesi ve su damlacıkları oluşturması
Çözüm: Havadaki su buharı soğuk bardak yüzeyinde yoğuşarak su damlacıkları oluşturmuştur. Doğru cevap B'dir.
3. soru: Zeynep, sıcak çayın üzerinde buhar çıktığını fark etti. Annesi çayı soğutmak için bir tabağa döktü. Bir süre sonra tabağın kenarında beyaz kristaller oluştu. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Çaydaki su buharlaşmış ve tabakta yoğuşmuştur.
B) Çaydaki şeker kristalleşerek katı hale geçmiştir.
C) Tabağın soğuk olması çayın donmasına neden olmuştur.
D) Çaydaki mineraller tabakta birikmiştir.
Çözüm: Çaydaki şeker, su buharlaştıkça kristalleşerek katı hale geçmiştir. Doğru cevap B'dir.
4. soru: Ali, yaz tatilinde deniz kenarında güneşlenirken ıslak mayosunun kısa sürede kuruduğunu fark etti. Aynı gün akşamüzeri mayosunu asarken üzerinde tuz kristalleri gördü. Bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Mayodaki su buharlaşarak gaz haline geçmiştir.
B) Deniz suyundaki tuzlar kristalleşerek katı hale geçmiştir.
C) Mayodaki su donarak katı hale geçmiştir.
D) Buharlaşma sonucu tuzlar açığa çıkmıştır.
Çözüm: Mayodaki su buharlaşmış, tuzlar ise kristalleşerek kalmıştır. Suyun donması söz konusu değildir. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 5. sınıf maddenin hâl değişimi test çöz, maddenin hâl değişimi test soruları, 5. sınıf fen bilimleri testleri, yeni nesil fen testleri, maddenin hâl değişimi kazanım testleri