Maddenin Hâl Değişimi Test Çöz 5. Sınıf Fen Bilimleri Çözümlü Sorular
5. sınıf Fen Bilimleri dersinde "Maddenin Hâl Değişimi" konusu, maddelerin katı, sıvı ve gaz hâlleri arasındaki geçişleri inceleyen temel bir ünitedir. Bu süreçler, günlük hayatta karşılaştığımız birçok doğa olayının ve teknolojik uygulamanın temelini oluşturur. Öğrenciler, erime, donma, buharlaşma, yoğuşma, süblimleşme ve kırağılaşma gibi hâl değişimlerini öğrenerek maddenin enerji alışverişiyle nasıl dönüştüğünü kavrar. Konu, deneyler ve gözlemlerle desteklenerek somutlaştırılır.
- Maddenin temel hâlleri: katı, sıvı, gaz.
- Erime: Katının sıvıya dönüşmesi (örnek: buzun su olması).
- Donma: Sıvının katıya dönüşmesi (örnek: suyun buz olması).
- Buharlaşma: Sıvının gaza dönüşmesi (örnek: suyun buhar olması).
- Yoğuşma: Gazın sıvıya dönüşmesi (örnek: buharın su damlası olması).
- Süblimleşme: Katının doğrudan gaza dönüşmesi (örnek: naftalinin uçması).
- Kırağılaşma: Gazın doğrudan katıya dönüşmesi (örnek: su buharının kırağı olması).
- Hâl değişimlerinde enerji alışverişi gereklidir (ısı verilir veya alınır).
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, bir kış günü pencere camının iç yüzeyinde su damlacıkları oluştuğunu fark ediyor. Annesine bunun nedenini sorduğunda, "Bu olay havanın soğuk olmasıyla ilgili" diyor. Ayşe'nin gözlemlediği bu olay hangi hal değişimine örnektir?
A) Buharlaşma
B) Yoğuşma
C) Erime
D) Donma
Çözüm: Cam yüzeyinde su damlacıklarının oluşması, havadaki su buharının soğuk cam yüzeyinde sıvı hale geçmesiyle oluşur. Bu olay yoğuşmadır. Doğru cevap B'dir.
2. soru: Mehmet, yazın sıcak bir günde dışarıda bıraktığı buz dolu bardağın bir süre sonra suyla dolduğunu fark ediyor. Ancak birkaç saat sonra suyun seviyesinin azaldığını görüyor. Bu gözlemler sırasında hangi hal değişimleri gerçekleşmiştir?
A) Önce erime, sonra buharlaşma
B) Önce donma, sonra yoğuşma
C) Önce buharlaşma, sonra erime
D) Önce yoğuşma, sonra donma
Çözüm: Buzun suya dönüşmesi erime, suyun zamanla azalması ise buharlaşmadır. Doğru cevap A'dır.
3. soru: Zeynep, sıcak çayın üzerinden çıkan buharı gözlemliyor. Annesi çayın soğuması için tabağa döküyor ve bir süre sonra tabağın altında su damlacıkları oluştuğunu görüyor. Bu süreçte hangi hal değişimleri gerçekleşmiştir?
A) Buharlaşma ve yoğuşma
B) Erime ve donma
C) Yoğuşma ve donma
D) Buharlaşma ve erime
Çözüm: Çaydan çıkan buhar buharlaşma, tabakta su damlacıklarının oluşması ise yoğuşmadır. Doğru cevap A'dır.
Anahtar Kelimeler: 5. sınıf maddenin hâl değişimi test çöz, maddenin hâl değişimleri test soruları, 5. sınıf fen bilimleri testleri, yeni nesil test soruları, yazılı hazırlık testleri